کوچینگ چیست و چه مفهومی دارد؟ کوچینگ یا مربیگری فرایندی است با هدف افزایش بهره وری که به‌جای تکیه بر گذشته یا آینده دور، بر «اینجا و اکنون» متمرکز است. کوچینگ را می‌توان در قالب‌های متنوعی پیاده‌سازی کرد و وظایف متفاوتی برای مربی متصور شد. در جهان‌بینی توسعه فردی و بهره‌وری کسب و کار، مربی صرفا فردی متخصص نیست؛ بلکه نقش اصلی او تسهیل‌کردن فرایند یادگیری است. در این مقاله، شما را با علم کوچینگ و فواید دوره کوچینگ آشنا می‌کنیم و تفاوت آموزش دادن به افراد به‌روش سنتی را با کمک‌کردن به آنها در مسیر یادگیری تشریح می‌کنیم.
اگر می‌خواهید بدانید کوچینگ یعنی چه، به این ضرب‌المثل معروف چینی فکر کنید:
اگر قصد دارید فردی را یک وعده سیر کنید، به او ماهی بدهید؛ اما اگر می‌خواهید او را تا آخر عمر سیر کنید، به او ماهیگیری یاد دهید!
کوچینگ در اصل به‌معنای کمک‌کردن به دیگران در راستای بهبود عملکرد آنهاست. مربیان نمونه معتقد‌ند هر فردی راهکار حل مسئله خود را در اختیار دارد؛ اما شاید برای یافتن آن راهکار به کمی کمک نیاز داشته باشد:
کوچینگ شکوفا‌کردن نیروی بالقوه افراد در راستای بیشینه‌کردن بهره وری آنهاست. معنی کوچینگ بیشتر در وجه یاریگری آن نهفته است تا وجه تعلیمی آن!
– جان وایت‌مور، برگرفته از کتاب «مربیگری برای بهبود عملکرد»
دریافت کتاب مربیگری برای بهبود عملکرد از دیجی‌کالا
تعاریف کوچینگ
کوچینگ تعاریف فراوانی دارد؛ اما آن را می‌توانیم در این عبارات خلاصه کنیم:
کوچینگ کمک به افراد برای تغییر‌دادن آرزوها و حرکت در مسیر مطلوب است؛
کوچینگ حمایتی همیشگی از افراد است و به آنها کمک می‌کند به شخصیت ایدئال خود تبدیل شوند؛
کوچینگ خودآگاهی، قدرت تصمیم گیری و توان تحول را در افراد پرورش می‌دهد.
کوچینگ یا مربیگری را به‌شکل سنتی درباره ورزش به کار می‌بریم. هر ورزشکار طراز اول حتما مربیانی حرفه‌ای دارد. در چند سال اخیر، کاربرد کوچینگ گسترش یافته است و در زمینه‌های گوناگون، از کسبوکار تا زندگی، به کار گرفته می‌شود. امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرفته، افراد عادی با کمک مربیان خود به اهدافشان می‌رسند و این موضوع دیگر عجیب و غیرعادی نیست.
مربی یا در اصطلاح، کوچ به مشتریانش کمک می‌کند تا به حداکثر بهره‌وری و نتایج دلخواه در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود دست یابند. کوچینگ دستیابی به بهترین عملکرد، آموختن و پیشرفت در مسیر مطلوب را تضمین می‌کند. مربیان معمولا درزمینه مدنظر مشتریان خبرگی و تجربه فراوانی دارند.
کوچینگ بر مبنای این باور پایه‌ریزی می‌شود که افراد راهکار حل مسائل خود را در اختیار دارند.
مربی صرفا متخصص نیست؛ بلکه تلاش اصلی او کمک به دیگران برای شکوفایی استعدادهای بالقوه است. کوچینگ بر خودِ فرد و محتویات ذهن او متمرکز است. هرکسی می‌تواند مربی باشد و کوچینگ شرایط ویژه‌ای ندارد. همه می‌توانند در تعامل با دیگران (دوستان، همکاران، زیردستان یا حتی افراد مافوق)، رویکرد کوچینگ را انتخاب کنند.
مهارت اصلی در کوچینگ پرسیدن سؤالات درست است: سؤال‌هایی که افراد را در کشف مسائل اصلی آنها یاری می‌کند.
بازی درونی و نقش کوچینگ
ماهیت کوچینگ چیست - همراهی و مراقبت
بحث درباره مفهوم کوچینگ بدون اشاره به نام «تیموتی گالوی» و بینش‌های او در کتاب «بازی درونی تنیس» (The Inner Game of Tennis) بی‌فایده است. کتاب گالوی قطعا بینش ما را درباره کوچینگ متحول کرده است. او مدعی است که موانع اصلی در مسیر موفقیت و شکوفایی درونی‌اند نه بیرونی! بر مبنای بینش گالوی، مربیان باید در گفت‌و‌گوهای ذهنی و درونی افراد مداخله و با منحرف‌کردن نجواهای درونی به آنها کمک کنند! برای درک این موضوع، به این نجواهای درونی منفی و منتقد در ذهن بازیکنان تنیس فکر کنید: «این‌جوری نمی‌شه! باید بیشتر رو دستت تمرکز کنی! باید زاویه دست رو عوض کنی!»
بدن با مخدوش یا منحرف‌کردن افکار منفی درونی می‌تواند اوضاع را کنترل کند! گویا وقتی نجواهای منفی درونی را سرکوب می‌کنیم، بدن ما به‌خوبی از عهده کار بر‌می‌آید. مثلا گالوی از بازیکنان می‌خواهد پیش از ضربه‌زدن، بر ارتفاع توپ تمرکز کنند! این کار کاملا بیهوده است؛ اما نجواهای منفی درونی را خاموش می‌کند و بدنِ آماده ورزشکار را بر مسند قدرت می‌نشاند. با این کار ساده، ورزشکاران آرامش پیدا می‌کنند و عملکرد آنها به‌سرعت تقویت می‌شود!
بینش اصلی گالوی این بود که کارکرد این روش، تنها به ورزش تنیس محدود نمی‌شود. او فهمید راهکار حل مشکلات هر فرد در درون خودش نهفته است. اکنون می‌توانیم درک کنیم کوچینگ دقیقا چیست: وجه بنیادی کوچینگ کمک به افراد برای خاموش کردن صداهای مزاحم درونی است. ما در کوچینگ به غرایض یا ناخودآگاه افراد اجازه می‌دهیم سکان هدایت امور را به دست بگیرند. برای خاموش‌کردن این صداها، گاهی آنها را در نطفه خفه می‌کنیم و گاهی در آنها کندوکاو می‌کنیم تا ریشه آنها را بیابیم و ترسی را که ایجاد می‌کنند، ریشه‌کن کنیم.
برای پیشرفت در زندگی، ورزش و شغل، از چه منابعی می‌توانیم استفاده کنیم؟
مدل چرخه شایستگی در یادگیری
تفاوت آموزش و تعلیم با کوچینگ چیست؟
در آموزش و تعلیم، ما آموزگاری خبره در اختیار داریم که دانش خود را به دانش‌آموزان تزریق می‌کند.
در فرایند آموزش، درست مانند کوچینگ، معلمان نمونه از شیوه‌های آموزشی مشارکتی و تعاملی استفاده می‌کنند؛ اما تفاوت اینجاست که فاصله دانشِ معلم با دانش‌آموز بسیار زیاد است و «جواب درست» همواره در اختیار معلمان است!
تفاوت منتورینگ و کوچینگ چیست؟
منتورینگ شباهت زیادی به کوچینگ دارد. مرشد راهنمایی است که با کمک‌کردن به افراد، سرعت آنها را در یادگیری و پیشرفت افزایش می‌دهد.
در کسب‌و‌کارهای پیشرو، افرادی را در سمت منتور منصوب می‌کنند. این راهنمایان عضوی از زنجیره مدیریت شرکت نیستند و می‌توانید با خیالی آسوده از بینش‌های آنها استفاده کنید. این افراد (منتورها) معمولا بسیار با‌تجربه‌اند و درزمینه کسبوکار تخصص بسیار زیادی دارند.
رابطه منتورینگ معمولا بر آینده، پیشرفت شغلی و گشایش افق‌های بینش کارمندان متمرکز است. در مقابل، کوچینگ بیشتر بر «اینجا و اکنون» و حل مشکلات و مسائل امروز تمرکز دارد.
خرید کتاب راهنمای کامل منتورینگ
تفاوت مشاوره و کوچینگ چیست؟
مشاوره بیشتر شبیه مداخله‌ای درمانی است.
تمرکز مشاوره بر گذشته است. مشاور سعی می‌کند فرد را در عبور از موانع و مسائل گذشته یاری دهد و او را به‌سوی آینده به حرکت درآورد. تمرکز مشاوره می‌تواند بر احوالات درونی یا شرایط بیرونی افراد باشد.
نتیجه‌گیری
برای درک اینکه «کوچینگ دقیقا چیست» باید در تجربیات شخصی خود تأمل کنید. به این فکر کنید که والدینتان چگونه شما را در برداشتن گام‌های اول تشویق می‌کردند یا چگونه دوچرخه سواری، خواندن و نوشتن یا هر مهارت دیگری را به شما آموزش می‌دادند. کوچینگ یعنی به دیگران در یافتن راه‌حل مشکلاتشان کمک کنیم تا عملکردشان بهبود یابد. کوچینگ یکی از شیوه‌های بسیار کارآمد آموزش به افراد است که در محیط‌های کسبوکار هم طرف‌داران فراوانی دارد.
